Evde spor uygulamaları hızla yaygınlaşırken; tüm dünyayı etkisi altına alan bulaşıcı hastalıklarla bu konu bir kez daha önem kazandı. Bu yazımızda spor salonlarındaki tehlikenin yanı sıra evde spor yapmanın ne gibi avantajlara sahip olduğunu sizlere açıklayacağız. Kendi alanınızda spor yapmaya başlamak ve püf noktalarını öğrenmek ilk adımı atmanız için size yol gösterecektir.
NewYork Times dergisi yazarı Gretchen Reynolds, koronavirüs sebebi ile spor salonlarının bizim için güvenli olup olmadığını sorguladı. (1) (3) Spor salonları, her ne kadar temizleniyor olsa da; doğası gereği mikroplu olma eğilimindedir. 2020 yılının başlarında yapılan bir çalışmada dört farklı antrenman salonunu değerlendirilmiş ve test edilen yüzeylerin %25’inde ilaca dirençli bakteri, grip virüsü ve diğer patojenler (hastalık yapıcı mikroorganizmalar) bulunmuştur. (2)
Spor salonlarında onlarca farklı ekipman bulunmakta ve bunların çoğunu bir antrenman seansı boyunca kullanmaktayız. 3 farklı spor salonunda 27 farklı ekipman üzerine yapılan bağımsız bir araştırma, spor salonlarındaki bisikletlerin, kafelerdeki bir yemek tabağından 39 kat daha fazla; koşu bandının, musluklardan 74 kat daha fazla; sadece dumbell gibi serbest ağırlık ekipmanlarının ise tuvalet koltuklarından 362 kat daha fazla bakteri barındırdığını bulmuştur! Bulunan bu bakterilerin türlerinin ise %70’inin insan sağlığı için potansiyel olarak zararlı olduğu bilinmektedir. (9) Peki temizlik? Birçok çalışma, antibakteriyel mendiller, jeller kullanılsa dahi yüzeylerin temizlendikten sonra dahi bakterilerin 20 dakika içerisinde yeniden kolonileşebileceğini göstermiştir. (10)
Duke Antimikrobiyal Yönetim ve Enfeksiyon Önleme Merkezi direktörü Dr. Deverick Anderson; “Spor salonu ekipmanlarının dezenfekte edilmesi çok zor olabilir.” diyor ve ekliyor; “Sonuç olarak, insanlar spor salonlarını yeniden ziyaret ederlerse, spor salonlarında halen bazı bulaşma riskleri olduğunu bilmek ve bunu kabul etmek zorunda kalacaklardır!”.
Bulaşıcı hastalık uzmanı Dr. Sandra Kesh ise daha net bir ifadeyle “Egzersiz yapabileceğiniz en güvenli yerin, dışarıda açık havada” olduğunu söylüyor. (4)
Peki spor salonuna gitmek için can atan insanların bu riskleri azaltabilmek adına yapabilecekleri bir şeyler var mı? Elbette;
Spor salonları;
- İyi havalandırılmış bir spor salonunu tercih edin. Temizlenmemiş havada aerosol haline gelmiş damlacıklar, havada 3 saate kadar kalabilir ve virüs bulaştırma riskine sahip olabilirler! (7)
- Penceresi olmayan spor salonlarını tercih etmeyin.
- Spor salonlarının daha sakin olduğu saatlerde ve günlerde spora gidin.
- Küçük metrekareye sahip olan spor salonlarını tercih etmeyin.
- Randevu sistemi ile çalışan ve birebir özel ders stüdyolarını diğer spor salonlarına göre daha az risk içermektedir.
- Büyük spor salonlarındaki sauna, buhar odası, hamam, spa, masaj ve kapalı havuz yerlerini kullanmayın.
Kişisel düzen;
- Spor salonunda dokunduğunuz yüzeyleri dezenfekte edin.
- Spor salonunda ekipmanlarla mümkün olduğunca az temas etmeye çalışın.
- Kendi matınızı kullanın.
- Kendi havlunuzu kullanın. Yüzünüz için ayrı, vücudunuzun geri kalanı için ayrı havlu kullanın.
- Kendi su şişenizi kullanın.
- Salona girdiğiniz ve çıktığınızda ellerinizi sabunlu suyla dezenfekte edin.
- Kullandığınız dezenfektan spreylerinin EPA onaylı olmasına dikkat edin. Sıradan spreyler ve ıslak mendiller mikropların çoğunu öldürmez.
- Bir zemini sildikten sonra biraz bekleyin, silinen yüzey mikropları hemen öldürmez.
- Çok fazla terlememeye çalışın ve yatılan sehpaları daha az kullanın
- Sıklıkla kullanılan koşu bantları ve eliptik bisikletleri olabildiğince az kullanın.
- Duşunuzu evde alın.
- Saç kurutma makinelerini kullanmayın.
- Koronavirüs’ün sert ve pürüzsüz yüzeylerde daha uzun süre hayatta kalabildiğini unutmayın. (8)
- Egzersiz esnasında elinizle yüzünüze dokunmayın.
- 30 dakikadan daha fazla egzersiz yapacaksanız maskenizin ıslanmasına karşın ikinci bir maskenizi yanınızda bulundurun.
Kurallar;
- İnsanların hapşırma risklerine karşın yüz maskesi takın.
- Spor yaparken sosyal mesafenizi koruyun, grup derslerine mümkün olduğunca az katılım gösterin.
- Eğer spor salonuna giderken toplu taşıma kullanıyorsanız maske, sosyal mesafe ve olabildiğince az temas etmeye özen gösterin.
- Potansiyel risklere karşı maske takın. Semptom göstermiyor olsanız da, diğer insanlar semptom göstermiyor olsa da bu kişiler halen insanların %250 ile %50’si semptomsuz bir şekilde virüs taşıyor olabilir. (6)
- Maske taktığınızda solunum zorluğunun performansınızı olumsuz yönde etkileyebileceğini bilin ve buna göre antrenman yoğunluğunuzu ayarlayın.
- Cerrahi, pamuklu ve kağıt maskeler kullanmayın çünkü bunlar sürekli nefes alıp vermeye bağlı olarak nemlenir ve mikropları engelleme özelliklerini kaybeder. O yüzden nefes alabilen sentetik malzemelerden yapılmış kumaş maskeleri tercih edin.
- New York Üniversitesi Küresel Halk Sağlığı Okulu, klinik epidemiyoloji profesörü Dr. Robyn Gershon, kapalı alanlarda 30 dakikadan daha fazla vakit geçirmemeniz gerektiğini söylüyor. Bu bakımdan egzersizlerinizi 30 dakikalık bir yoğun bir antrenman programı halinde uygulamaya çalışın.
Unutmayın, spor salonları halen virüs vakalarını artırmaktadır. Örneğin bir dans stüdyosunda 112 kişi koronavirüs’e yakalanmıştır. Bu virüslerin %50’si eğitmenlerden bulaşmıştır. (5) İnsanlar son bir kaç aydır evlerinde ve açık alanlarda spor yapmakta olduklarını ve hedeflerine ulaşma konusunda spor salonlarında olduğu kadar etki kazanabilmektedir. Koronavirüs süreci normale dönene dek en iyi seçeneğinizin evde ve açık alanda spor yapmak olduğunu bilin.
(1) https://www.nytimes.com/2020/05/13/well/move/coronavirus-gym-safety.html
(2) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31660785/
(3) https://www.nytimes.com/2020/06/17/well/move/exercising-while-wearing-a-mask.html
(4) https://www.westmedgroup.com/providers/sandra-kesh/
(5) https://www.businessinsider.com/dance-fitness-class-linked-to-outbreak-coronavirus-in-south-korea-2020-5
(6) https://www.businessinsider.com/coronavirus-carriers-transmit-without-symptoms-what-to-know-2020-4
(7) https://www.northwell.edu/find-care/find-a-doctor/emergency-medicine/dr-robert-glatter-md-11353725
(8) https://www.thelancet.com/journals/lanmic/article/PIIS2666-5247(20)30003-3/fulltext
(9) https://www.fitrated.com/resources/examining-gym-cleanliness/
(10) https://www.telegraph.co.uk/science/2018/02/21/anti-bacterial-wipes-pointless-bugs-grow-back-20-minutes-scientist
